Yengeç Yürüyüşü - Günter Grass
Günter Grass tarafından yazılan 1999 Nobel edebiyat ödüllü Yengeç Yürüyüşü adlı bu kitap, Can Yayınları tarafından 2003 yılında basılmış (1.Basım).
Gerek işlediği konu, gerekse üslup ilgi çekici. Antisemitizm, Hitler Almanya'sı ve günümüz Almanyası'nın hikaye ile harmanlanıp karşılaştırıldığı kitap, kişisel değerlendirmeme göre 10 üzerinden 7, biraz sıksam en çok 8 alabiliyor.
Nobel Edebiyat Ödülü'nün esere veriliş sebebi bence açık. Ödüle hak kazananları belirleyenlerin vizyonuna uygun bir misyon edinip, bu doğrultuda ortalamanın üzerinde bir eser yazacaksınız. Yakın geçmişteki Orhan Pamuk örneğini unutmamak gerek. Demek Nobel kriterlerinde, 1999'da da durum çok farklı değilmiş.
Bugün, Dede Korkut olup, o eşsiz hikayeleri ilk defa kağıda dökseniz, Nobel edebiyat ödülünde değerlendirilmeye bile alınmazsınız. Not: Diğer yandan bu durum, bugün büyük edebi eserler üretemiyor olmamızın bahanesi olamaz.
Kitabın başından sonuna kadar isimlere büyük önem atfedilmiş. İkinci dünya savaşının sonlarında, Ruslar tatafından Baltık denizinde batırılan, Alman mültecileri taşıyan geminin adı Willhelm Gustloff. Gemi, ismini antisemitizm ile özdeşleştirilen 1936'da gerçekleşen bir olayın kahramanının adından almış. Bu isim diğer isimler gibi Hitler Almanyası'nda bir sembol. İyi kurgulanmış olaylar, hep bu isimler çevresine örülmüş.
Kitapta beni en çok rahatsız eden konuya gelince: İsimler ile ifade edilenlerin gücünün hissedildiği bir kitapta, geminin ikinci kaptanının (ismi Willhelm Zahn) çok sevdiği köpeğinin adı "HASAN" olarak seçilmiş (1. basım için sayfa 125).
Kitapta, sahibi tarafından çok sevilen "Hasan" isimli bu bekçi köpeği, gemi batarken, acı çekmemesi için sahibi tarafından başına kurşun sıkılarak öldürülüyor. İsimler ve temsil ettiği üzücü olaylar üzerine kurulu bir kitapta, bu özel isim seçiminin rastlantı veya dikkatsizlik sonucu olduğuna inanmak güç.
Solingen katliamından (29 Mayıs 1993), neo-naziler ve Almanya'da yaşayan Türk'lerden de bahsedilen kitapta yazarın, bu ismin Türkler taranından çok kullanıldığını bilmediğini varsaymak imkansız. Hasan ismi, sadece Türkiye'de kullanılan bir isim değil. Ayrıca Hz.Muhammed'in öldürülen iki torunlarından birinin isminin "Hasan" olduğunu hatırlatmam gerekiyor.
Peki ne yapmalı? Aynı seviyeden takılıp, bundan sonra köpeklerimize "Willhelm" veya "Günter" isimlerini mi koymalıyız. 17 yaşında iken SS olduğunu 60 yıl sonra itiraf eden bu garip entelektüele az bile. Ancak bu isimler Alman halkı tarafından halen sıkça kullanılıyor. Bu bizlere yakışmaz. Günter Efendi'ye de yakışmamış. Kimbilir, belki de yakışmıştır.
Özer
Günter Grass tarafından yazılan 1999 Nobel edebiyat ödüllü Yengeç Yürüyüşü adlı bu kitap, Can Yayınları tarafından 2003 yılında basılmış (1.Basım).
Gerek işlediği konu, gerekse üslup ilgi çekici. Antisemitizm, Hitler Almanya'sı ve günümüz Almanyası'nın hikaye ile harmanlanıp karşılaştırıldığı kitap, kişisel değerlendirmeme göre 10 üzerinden 7, biraz sıksam en çok 8 alabiliyor.
Nobel Edebiyat Ödülü'nün esere veriliş sebebi bence açık. Ödüle hak kazananları belirleyenlerin vizyonuna uygun bir misyon edinip, bu doğrultuda ortalamanın üzerinde bir eser yazacaksınız. Yakın geçmişteki Orhan Pamuk örneğini unutmamak gerek. Demek Nobel kriterlerinde, 1999'da da durum çok farklı değilmiş.
Bugün, Dede Korkut olup, o eşsiz hikayeleri ilk defa kağıda dökseniz, Nobel edebiyat ödülünde değerlendirilmeye bile alınmazsınız. Not: Diğer yandan bu durum, bugün büyük edebi eserler üretemiyor olmamızın bahanesi olamaz.
Kitabın başından sonuna kadar isimlere büyük önem atfedilmiş. İkinci dünya savaşının sonlarında, Ruslar tatafından Baltık denizinde batırılan, Alman mültecileri taşıyan geminin adı Willhelm Gustloff. Gemi, ismini antisemitizm ile özdeşleştirilen 1936'da gerçekleşen bir olayın kahramanının adından almış. Bu isim diğer isimler gibi Hitler Almanyası'nda bir sembol. İyi kurgulanmış olaylar, hep bu isimler çevresine örülmüş.
Kitapta beni en çok rahatsız eden konuya gelince: İsimler ile ifade edilenlerin gücünün hissedildiği bir kitapta, geminin ikinci kaptanının (ismi Willhelm Zahn) çok sevdiği köpeğinin adı "HASAN" olarak seçilmiş (1. basım için sayfa 125).
Kitapta, sahibi tarafından çok sevilen "Hasan" isimli bu bekçi köpeği, gemi batarken, acı çekmemesi için sahibi tarafından başına kurşun sıkılarak öldürülüyor. İsimler ve temsil ettiği üzücü olaylar üzerine kurulu bir kitapta, bu özel isim seçiminin rastlantı veya dikkatsizlik sonucu olduğuna inanmak güç.Solingen katliamından (29 Mayıs 1993), neo-naziler ve Almanya'da yaşayan Türk'lerden de bahsedilen kitapta yazarın, bu ismin Türkler taranından çok kullanıldığını bilmediğini varsaymak imkansız. Hasan ismi, sadece Türkiye'de kullanılan bir isim değil. Ayrıca Hz.Muhammed'in öldürülen iki torunlarından birinin isminin "Hasan" olduğunu hatırlatmam gerekiyor.
Peki ne yapmalı? Aynı seviyeden takılıp, bundan sonra köpeklerimize "Willhelm" veya "Günter" isimlerini mi koymalıyız. 17 yaşında iken SS olduğunu 60 yıl sonra itiraf eden bu garip entelektüele az bile. Ancak bu isimler Alman halkı tarafından halen sıkça kullanılıyor. Bu bizlere yakışmaz. Günter Efendi'ye de yakışmamış. Kimbilir, belki de yakışmıştır.
Özer
Hangi Hasan (Yengeç Yürüyüşü Günter Grass) by Özer Kavak is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 Unported License.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder